BỆNH ZONA: NGUYÊN NHÂN DẤU HIỆU VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ KHÔNG ĐỂ LẠI SẸO

Zona thần kinh (hay giời leo) là bệnh da liễu phổ biến, gây đau rát dữ dội, phồng rộp và có thể để lại sẹo nếu chăm sóc không đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân – dấu hiệu – cách điều trị là chìa khóa để rút ngắn thời gian bệnh và hạn chế biến chứng nguy hiểm.

⭐ 1. Bệnh zona là gì?

Zona là bệnh nhiễm trùng da do virus Varicella Zoster – loại virus gây bệnh thủy đậu. Sau khi khỏi thủy đậu, virus không biến mất mà trú ẩn trong hạch thần kinh. Khi sức đề kháng suy yếu, virus tái hoạt động, gây ra zona.

Đặc điểm của zona:

Xuất hiện thành từng dải hoặc mảng trên da
Bắt đầu bằng đau rát, nhức buốt
Sau 1–2 ngày nổi mụn nước thành chùm
Thường chỉ xuất hiện một bên cơ thể

⭐ 2. Nguyên nhân khiến zona bùng phát

Zona xuất hiện khi hệ miễn dịch suy yếu hoặc cơ thể gặp các yếu tố kích hoạt:

✔ Suy giảm miễn dịch

Stress, mệt mỏi, thức khuya, bệnh mãn tính, ung thư, HIV, dùng thuốc ức chế miễn dịch.

✔ Sau bệnh thủy đậu

Zona chỉ xảy ra ở những người từng bị thủy đậu.

✔ Người lớn tuổi

Đối tượng trên 50 tuổi có nguy cơ cao nhất.

✔ Nhiễm lạnh, căng thẳng thần kinh

Làm virus tái hoạt động mạnh hơn.

⭐ 3. Dấu hiệu nhận biết zona sớm

Nhận biết sớm giúp điều trị kịp thời và hạn chế sẹo.

✔ Giai đoạn 1: Tiền triệu (1–3 ngày)

Cảm giác đau rát – nóng buốt – tê châm chích như bỏng
Nhạy cảm khi chạm vào
Sốt nhẹ, mệt mỏi

✔ Giai đoạn 2: Mụn nước xuất hiện

Nổi mụn nước thành dải, trong hoặc hơi đục
Da đỏ, phù nhẹ
Đau tăng khi chạm, ma sát hoặc mồ hôi

✔ Giai đoạn 3: Đóng vảy – khô lại

Mụn nước xẹp, đóng mài vàng
Da bắt đầu liền lại
Nếu chăm sóc sai → dễ nhiễm trùng – để lại sẹo

⭐ 4. Zona nguy hiểm không?

Phần lớn zona tự khỏi sau 2–4 tuần, nhưng nếu không điều trị đúng có thể gây:

Đau dây thần kinh sau zona (kéo dài vài tháng – vài năm)
Sẹo thâm, sẹo lõm
Nhiễm trùng da, mưng mủ
Zona mắt → giảm thị lực
Zona tai → giảm thính lực, chóng mặt

👉 Vì vậy, điều trị càng sớm càng tốt (tốt nhất trong 72 giờ đầu).

⭐ 5. Cách điều trị zona để không để lại sẹo

1) Sử dụng thuốc kháng virus (bắt buộc – theo chỉ định bác sĩ)

Uống trong 72 giờ đầu giúp bệnh khỏi nhanh và giảm đau:

Acyclovir
Valacyclovir
Famciclovir

2) Thuốc giảm đau, kháng viêm

Paracetamol, ibuprofen (theo chỉ định).

3) Thuốc bôi hỗ trợ làm khô – giảm viêm

Hồ nước
Xanh methylen
Kẽm oxide

⚠ Không tự ý bôi lá, thuốc dân gian, kem đánh răng… vì dễ gây nhiễm trùng và sẹo xấu.

4) Chăm sóc tại nhà đúng cách

Giữ vùng da sạch, khô thoáng
Không gãi, không làm vỡ mụn nước
Mặc quần áo rộng
Ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin C

5) Ngừa sẹo sau zona

Sau khi bong mài và da lành hẳn:

Bôi gel silicon
Dùng kem làm mờ thâm (vitamin C, niacinamide)
Bôi kem chống nắng để tránh thâm sạm

⭐ 6. Zona bao lâu thì khỏi?

7–10 ngày: mụn nước khô và đóng vảy
2–4 tuần: vùng da lành hoàn toàn
Nếu đau kéo dài sau 1 tháng → có thể là đau dây thần kinh sau zona, cần khám chuyên khoa.

⭐ 7. Phòng ngừa zona hiệu quả

Tiêm vắc xin zona (khuyến cáo >50 tuổi)
Tăng cường đề kháng
Tránh stress kéo dài
Ngủ đủ giấc
Giữ vệ sinh da tốt

⭐ Kết luận

Bệnh zona không nguy hiểm nếu được điều trị sớm và đúng cách. Điều quan trọng nhất là:

Cart