Kiến thức cơ bản về dinh dưỡng trẻ em dành cho cha mẹ

Chế độ dinh dưỡng cho trẻ có vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển của cơ thể. Bố mẹ nào cũng đều muốn con của mình luôn mạnh khỏe và phát triển toàn diện. Vì thế, đối với các bậc cha mẹ, việc đảm bảo một chế độ dinh dưỡng cân bằng và lành mạnh cho con rất đáng được quan tâm. Để có hiểu biết về kiến thức dinh dưỡng hơn, bài viết sau xin giới thiệu tới các bậc phụ huynh về năm chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ.

1. Canxi

Canxi là khoáng chất có vai trò quan trọng cho sự phát triển của khung xương, giúp xương và răng luôn chắc khỏe, chống loãng xương và còi xương. Việc bổ sung đủ canxi trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày cho trẻ sẽ giúp ngăn ngừa các bệnh về xương khớp và giúp tăng trưởng chiều cao. Các loại thực phẩm chứa nhiều canxi nhất phải kể đến như các loại hải sản, sữa ít béo, pho mát và sữa chua, ngũ cốc. Một số loại rau xanh và nước ép trái cây cũng là nguồn cung cấp canxi rất dồi dào. Dưới đây là một số cách để tăng cường lượng canxi cần thiết cho trẻ:

• Ăn sáng với một bát ngũ cốc nguyên hạt, có thể nóng hoặc lạnh tùy theo sở thích kết hợp với sữa tách béo hoặc ít béo và một ít trái cây tươi thái lát.
• Một bữa ăn nhẹ với sữa chua ít béo, sinh tố hoặc pho mát sau giờ học hoặc vào giữa các bữa ăn để bổ sung canxi và tăng sức đề kháng cho trẻ.
• Dinh dưỡng cho trẻ với nước ép trái cây và ngũ cốc để tăng cường canxi là một lựa chọn dành cho nhiều bậc phụ huynh.
• Trộn sữa sô cô la ít béo với chuối và đá bào để tạo thành một ly sinh tố thơm ngon cho bữa ăn nhanh. Chúng cũng giống như món tráng miệng hoặc bữa ăn nhẹ cho trẻ để bổ sung canxi.

2. Chất xơ

Chất xơ chính là một yếu tố không thể thiếu trong dinh dưỡng trẻ em. Chất xơ cũng được gọi là một loại thức ăn thô nhưng lại rất quan trọng. Bởi lợi ích mà nó đem lại cho hệ tiêu hóa rất lớn, bao gồm giúp phòng ngừa táo bón, bảo vệ đường ruột và ngăn ngừa các bệnh về đường ruột. Vậy nên, trong bữa ăn hàng ngày của trẻ, cần phải có các loại thực phẩm giàu chất xơ để giữ cho hệ tiêu hóa hoạt động tốt. Các loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ như: Ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau xanh đều cần phải đưa vào những món ăn cho trẻ. Việc chế biến món ăn giàu chất xơ cho trẻ cũng rất quan trọng, cha mẹ có chế biến chúng thành các món ăn dễ ăn nhưng cũng rất dễ thực hiện với một vài gợi ý sau:

• Một bát ngũ cốc giàu chất xơ là khởi đầu tuyệt vời để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày của trẻ. Nên chọn những loại ngũ cốc nguyên hạt, chứa từ 3g chất xơ trở lên trong mỗi khẩu phần. Thông thường, loại ngũ cốc nào càng nhiều đường thì lại càng ít chất xơ. Vì thế, với những loại ngũ cốc ít đường hoặc không có đường, bạn có thể tăng thêm vị ngọt cho chúng bằng cách cho thêm trái cây tươi, sữa tươi hoặc một ít sữa đặc.
• Chuẩn bị sẵn một lượng trái cây và rau củ đã cắt nhỏ vừa ăn, rồi chế biến thành salad hoặc ăn trực tiếp theo sở thích của trẻ. Cha mẹ cũng có thể cho vào máy xay sinh tố để tạo thành một cốc sinh tố đầy đủ dinh dưỡng. Toàn bộ trái cây và rau củ quả đều chứa nhiều chất xơ nhưng ít đường hơn hầu hết các loại nước ép trái cây.
• Các loại đậu cũng chứa rất nhiều chất xơ và protein. Vì vậy, bạn có thể chế biến chúng thành nhiều món ăn cho trẻ để bổ sung chất xơ. Rửa sạch đậu rồi để ráo, sau đó cho vào hộp để bảo quản trong tủ lạnh. Mỗi khi nấu, bạn hãy lấy đậu cho vào nấu cùng món súp, món hầm, salad, trứng chiên và chế biến tùy theo ý thích của trẻ sao cho ngon miệng nhất.
• Các mẹ cũng có thể phết bơ đậu phộng lên rau cần tây rồi rắc nho khô lên trên tạo thành món ăn sáng tạo cho trẻ nhưng lại giàu chất dinh dưỡng cũng như chất xơ.

3. Chất đạm

Mọi tế bào trong cơ thể đều được cấu tạo từ protein, vì vậy, protein chính là chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh của cơ thể. Protein được tìm thấy trong các sản phẩm từ động vật như sữa, trứng, hải sản và thịt. Dù ít hơn nhưng protein cũng có trong các loại đậu, các loại hạt, rau và ngũ cốc. Tăng cường bổ sung protein cho trẻ từ các loại thực phẩm giàu protein giúp trẻ phát triển thể thể chất và não bộ. Với các món ăn như:

• Trứng là loại thực phẩm giàu protein và được nhiều trẻ em yêu thích. Bạn có thể chế biến các món ăn từ trứng cho con mình như: Bánh mì nướng kiểu Pháp, trứng chưng, bánh kếp và trứng chiên đều là những món ăn dễ ăn và chứa nhiều protein, sắt và các chất dinh dưỡng quan trọng khác
• Các món ăn từ cá hồi mà trẻ em đều sẽ rất thích. Đầu cá hồi hoặc philê cá khác với sốt salsa hoặc nước sốt teriyaki để cung cấp cho con bạn protein nạc cùng với axit béo omega-3 có lợi cho tim mạch.
• Thêm các loại hạt vào ngũ cốc, sữa chua hoặc rau để bổ sung protein, chất xơ và chất béo không bão hòa lành mạnh.
• Bạn cũng có thể thực hiện một món trộn hoa quả với nhau để tạo thành một món ăn giàu protein cho trẻ. Cho hỗn hợp trái cây khô như nho khô, chuối, táo hoặc việt quất, các loại hạt (hạt đậu nành hoặc đậu phộng) và ngũ cốc giàu chất xơ vào với nhau rồi trộn đều, có thể thêm sữa tươi tùy thích.

4. Chất chống oxy hóa

Chất chống oxi hóa cũng rất quan trọng trong dinh dưỡng cho trẻ. Nó giúp bảo vệ cơ thể chống lại các chất độc hại gây phá hủy các tế bào trong cơ thể. Tăng cường chế độ ăn uống của trẻ với các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, chẳng hạn như hạnh nhân, quả mọng, cam, quýt, cà rốt, rau bina, cà chua và ớt chuông. Các mẹ có thể chế biến những món từ các loại thực phẩm chống oxy hóa cho con như sau:

• Chuẩn bị một chai nước cam ép 100%, trái cây tươi hoặc ngũ cốc granola vào mỗi buổi tập thể dục để có một món ăn ngon và tràn đầy năng lượng.
• Một bữa trưa lành mạnh với cà rốt, cà chua hoặc vài lát ớt chuông đỏ để có bữa ăn nhẹ nhàng nhưng lại giàu chất xơ và chất chống oxy hóa.
• Thêm nhiều lát cà chua giàu chất chống oxy hóa hoặc nước sốt cà chua vào bánh mì pate, mỳ xào, bánh mì thịt, súp và các món hầm.
• Làm một món ăn đẹp mắt nhưng lại chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa bằng cách cho sữa chua ít béo, quả việt quất tươi hoặc đông lạnh và hạt hạnh nhân trộn vào với nhau.

5. Sắt

Trong dinh dưỡng trẻ em thì sắt là yếu tố không thể thiếu đối với cơ thể. Sắt là một loại khoáng chất có chức năng vận chuyển oxy trong máu, tăng cường hệ thống miễn dịch và giúp cơ thể luôn tràn đầy năng lượng. Các mẹ có thể tăng cường chất sắt trong chế độ ăn uống của trẻ từ thịt nạc, lòng đỏ trứng, cá, rau lá xanh đậm, các loại đậu, trái cây khô và ngũ cốc, gan lợn. Một vài kiến dinh dưỡng sau sẽ giúp bạn chế biến được các món ăn giàu sắt cho trẻ, bao gồm:

• Vitamin sẽ làm tăng cường sự hấp thụ sắt. vì vậy, khi ăn các loại thực phẩm giàu sắt thì nên ăn kèm với thực phẩm chứa nhiều vitamin C. Chẳng hạn như khi ăn trứng thì nên kèm với cam hoặc một một nước cam để tráng miệng.
• Một món ăn vừa giàu sắt và vitamin với rau bina vào bữa ăn, phủ lên trên là dâu tây, việt quất khô hoặc hạnh nhân thái mỏng, một vài quả mâm xôi và một chút sốt dầu giấm tạo thành món salad hoàn chỉnh. Trái cây sẽ giúp cơ thể hấp thụ chất sắt trong rau bina, món ăn này cũng rất hấp dẫn với trẻ.
• Đối với những trẻ biếng ăn, các mẹ nên cho trẻ ăn ngũ cốc cùng với sữa ít béo hoặc sữa chua kèm theo trái cây tươi để đổi món cho con. Những món ăn này lại rất giàu sắt, canxi, các chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể của trẻ.
• Một chiếc bánh mì làm từ lúa mì nguyên cám thêm thịt gà tây thái lát rồi rắc một ít phô mai hoặc việt quất khô sẽ tăng cường chất sắt cho trẻ.

Tóm lại, dinh dưỡng cho trẻ rất quan trọng đối với sự phát triển về cả thể chất lẫn tinh thần của trẻ. Việc hiểu biết về kiến thức dinh dưỡng trẻ em sẽ giúp các bậc phụ huynh chọn lựa những thực phẩm tốt cho con và biết được cơ thể của trẻ cần những chất dinh dưỡng nào. Bạn cũng có thể tham khảo kiến thức dinh dưỡng từ các chuyên gia để có sự lựa chọn tốt nhất cho con.

Trẻ ăn không đúng cách có nguy cơ thiếu các vi khoáng chất gây ra tình trạng biếng ăn, chậm lớn, kém hấp thu,... Nếu nhận thấy các dấu hiệu kể trên, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysin, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.