THÁP DINH DƯỠNG CÂN ĐỐI HÀNG NGÀY CHO TRẺ 1-2 TUỔI
Trẻ từ 1 tới 2 tuổi là thời gian phát triển mạnh và nhanh cả về thể chất lẫn trí tuệ. Giai đoạn này trẻ đã có thể ăn dặm, tuy nhiên bộ máy cũng như chức năng tiêu hóa hay hấp thụ của trẻ chưa thực sự hoàn chỉnh nên cần chú ý tới dinh dưỡng để con tránh bị suy dinh dưỡng. Thông qua mô hình tháp dinh dưỡng cân đối hàng ngày cho trẻ 1-2 tuổi dưới đây, sẽ giúp cha mẹ có thêm kiến thức bổ ích để chăm sóc trẻ được tốt nhất.
1. Tháp dinh dưỡng cho trẻ 1-2 tuổi
Theo các chuyên gia nếu có thể, vẫn nên cho trẻ bú sữa mẹ đến 18 tới 24 tháng để hỗ trợ cho bé thêm dinh dưỡng và kháng thể. Tuy nhiên với những ai không có điều kiện, từ 6 tháng tuổi cha mẹ đã có thể rèn cho trẻ ăn dặm. Trong khẩu phần ăn của trẻ cần đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, dinh dưỡng cần thiết như chất đạm, chất béo, vitamin để trẻ phát triển, lớn nhanh.
Thời gian từ 1 tới 2 tuổi, trẻ chưa thể tự ăn uống một mình mà vẫn cần cha mẹ bên cạnh cho ăn nhằm tránh bị nghẹn. Thức ăn chính của trẻ vẫn là sữa và cháo, bột ăn dặm. Ngoài ra, cha mẹ có thể cho bé ăn những loại thực phẩm mềm hoặc được cắt nhỏ để bé dễ ăn và tránh bị hóc.
Thời gian này trẻ vẫn ăn cháo, bột, ngoài 3 bữa chính, trẻ cần có thêm 3-4 cữ bú mẹ. Để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng, cha mẹ nên chế biến trong bát cháo hoặc bột của trẻ có đủ 4 nhóm thực phẩm chính theo tháp dinh dưỡng cho trẻ bao gồm: tinh bột, vitamin, đạm, chất béo.
1.1 Nhóm tinh bột
Nhóm tinh bột bao gồm gạo, đỗ, bún, phở,... với trẻ từ 1 tới 2 tuổi, bữa ăn của trẻ cần có chất bột như bột, cháo. Nhóm tinh bột cung cấp năng lượng giúp trẻ phát triển toàn diện, giúp bé có thể vui chơi cả ngày.
Bé cần ăn bao nhiêu còn phụ thuộc vào độ tuổi, cân nặng và mức độ hoạt động trong ngày. Theo các chuyên gia, trẻ 1 tuổi cần 1.000-1.400 calo/ngày, tương đương khoảng 1/4 so với khẩu phần ăn của người lớn. Vì vậy cha mẹ có thể dễ dàng để điều chỉnh khẩu phần phù hợp cho bé. Ngoài ra, cha mẹ có thể cho trẻ ăn ngũ cốc. Theo các chuyên gia, trẻ dưới 2 tuổi cần khoảng 85 gram ngũ cốc/ ngày.
Một số loại thực phẩm thuộc nhóm tinh bột
1.2 Nhóm rau củ quả giàu vitamin, chất xơ
Trong độ tuổi từ 1 tới 2 tuổi, trẻ cần hấp thụ nhiều vitamin để cơ thể phát triển khỏe mạnh, tăng sức đề kháng. Các vitamin cần thiết cho trẻ có thể kể tới vitamin A, D, C,... chúng giúp phát triển xương, răng, tạo máu, tǎng sức đề kháng cho cơ thể.
Các chất vitamin, khoáng chất có nhiều trong rau củ quả. Vì vậy để đảm bảo nhu cầu vitamin, cha mẹ nên cho trẻ ăn rau, hoa quả thường xuyên.
Theo chuyên gia, trẻ dưới 2 tuổi cần:
- Ăn rau xanh: 220gram/ ngày, trái cây khoảng 220 gram/ ngày
- Nhu cầu Vitamin A: 400-450 mg/ngày, có nhiều trong các loại rau củ có màu đỏ, da cam như cà chua, cà rốt,...
- Vitamin D: 400UI/ngày,
- Vitamin C: 30mg/ngày, cha mẹ nên cho trẻ uống nước cam, bưởi, chanh,...
1.3 Nhóm chất đạm từ thịt động vật giàu protein, sữa và các sản phẩm từ sữa
Chất đạm rất cần thiết cho sự phát triển cơ thể trẻ. Tuy nhiên, cha mẹ chỉ nên cho trẻ ăn vừa phải, không nên cho ăn quá nhiều hoặc quá ít, bởi nếu ăn ít sẽ làm trẻ còi xương, chậm lớn, kém thông minh nhưng nếu cho ăn nhiều sẽ làm gánh nặng cho gan thận. Cơ thể trẻ lúc này chưa phát triển toàn diện vì vậy cha mẹ chỉ nên cho trẻ ăn từ 34-44g chất đạm từ thịt, cá/1 ngày là đủ.
Cha mẹ nên phối hợp cho trẻ vừa ăn đạm động vật (thịt, cá, trứng,..) và đạm thực vật ( đậu, đỗ, vừng, lạc,...) để tạo sự cân bằng giúp trẻ hấp thụ đạm tốt hơn.
Trẻ lúc này có thể uống sữa nên cho trẻ thường xuyên uống sữa nguyên chất để bổ sung canxi giúp trẻ nhanh lớn, phát triển não bộ. Bé 2 tuổi không có vấn đề sức khỏe cha mẹ có thể cho uống sữa ít béo hoặc không béo.
Theo khuyến cáo, 1 ngày cha mẹ nên cho trẻ từ 1 tới 2 tuổi nên:
- Uống sữa: Khoảng 400-500 ml sữa/ ngày
- Protein: 56 gram/ ngày
Thường xuyên uống sữa nguyên chất để bổ sung canxi giúp trẻ nhanh lớn
1.4 Nhóm chất béo
Dầu mỡ cung cấp nǎng lượng cao sẽ giúp tǎng cảm giác ngon miệng trong lúc ăn, đồng thời giúp cơ thể hấp thu và sử dụng tốt các vitamin tan. Tuy nhiên cha mẹ chỉ nên cho ăn vừa đủ, không nên cho ăn nhiều.
Có thể cho từ 1 tới 2 thìa cà phê dầu thực vật vào bát cháo. Nên chọn dầu từ thực vật như dầu gấc, dầu oliu, dầu đậu nành. Tốt nhất chỉ nên cho trẻ dùng chất béo từ 20-49g dầu mỡ 1 ngày.
2. Lưu ý trong chế độ dinh dưỡng cho trẻ
Ngoài chăm sóc chế độ dinh dưỡng theo tháp dinh dưỡng cho trẻ 1-2 tuổi, cha mẹ cần chú ý:
- Cho trẻ tập ăn dần thức ăn từ mềm đến cứng để dạy trẻ tập quen.
- Nếu trẻ chưa mọc răng hàm: xay nhuyễn thức ăn cho nhỏ, nấu cùng với cháo, bột để trẻ dễ ăn, dễ tiêu hóa. Sau khi trẻ đã mọc răng hàm, cha mẹ có thể thái nhỏ thức ăn để trẻ tập nhai, luyện cơ nhai, cơ tiêu hóa phát triển.
- Thường xuyên thay đổi cách chế biến cũng như thức ăn để kích thích vị giác của trẻ
- Trẻ rất thích ăn đồ ngọt tuy nhiên cha mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn. Đường làm cho trẻ có cảm giác no nhanh, không chịu ăn thức ăn, lại dễ làm sâu răng. Vì vậy chỉ nên cho trẻ ăn sau bữa ăn.
- Cho trẻ uống đủ nước khoảng 100ml/1 ngày. Nếu trẻ không chịu uống có thể cung cấp nước cho cơ thể thông qua uống nước sinh tố, nước ép hoa quả.
Dựa vào nhu cầu ăn uống của trẻ cũng như độ tuổi mà cha mẹ có thể nên cho con một thực đơn thật khoa học dựa vào tháp dinh dưỡng trẻ em. Việc duy trì chế độ ăn khoa học sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất lẫn trí tuệ.
Trong giai đoạn phát triển nếu trẻ gặp các vấn đề tiêu hóa, dinh dưỡng hay các bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ, cha mẹ có thể đưa con tới chuyên khoa Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để được thăm khám bởi đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, có nhiều năm kinh nghiệm.
Chăm sóc chế độ dinh dưỡng theo tháp dinh dưỡng giúp trẻ được bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng
Ngoài chế độ dinh dưỡng, trẻ cần được bổ sung kẽm hàng ngày để trẻ ăn ngon, đạt chiều cao và cân nặng đúng chuẩn và vượt chuẩn. Kẽm đóng vai trò tác động đến hầu hết các quá trình sinh học diễn ra trong cơ thể, đặc biệt là quá trình phân giải tổng hợp axit nucleic, protein... Các cơ quan trong cơ thể khi thiếu kẽm có thể dẫn đến một số bệnh lý như rối loạn thần kinh, dễ sinh cáu gắt,... Vì vậy cha mẹ cần tìm hiểu về Vai trò của kẽm và hướng dẫn bổ sung kẽm hợp lý cho bé.
Ngoài kẽm, cha mẹ cũng cần bổ sung cho trẻ các vitamin và khoáng chất quan trọng khác như lysine, crom, vitamin nhóm B,... giúp con ăn ngon, có hệ miễn dịch tốt, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt.
