Chọn mỹ phẩm không chỉ dựa vào mùi hương, thương hiệu hay quảng cáo. Điều quan trọng hơn chính là thành phần. Một số hoạt chất có khả năng gây kích ứng, dị ứng, đỏ rát, mẩn ngứa, viêm da tiếp xúc, đặc biệt ở những người có làn da nhạy cảm.

Các bác sĩ da liễu đã thống kê nhiều thành phần dễ gây viêm da mà người dùng nên thận trọng. Dưới đây là Top 10 thành phần dễ gây viêm da nhất trong mỹ phẩm, kèm theo cách nhận biết và phòng tránh.

⭐ 1. Hương liệu (Fragrance / Parfum)

Là thủ phạm gây dị ứng số 1 trong mỹ phẩm.
Có tới hơn 2.500 loại hương liệu tổng hợp và tự nhiên được dùng trong mỹ phẩm.

Tác hại:

• Gây viêm da dị ứng

• Gây ngứa, đỏ, châm chích

• Làm da dễ nhạy cảm về lâu dài

Có trong: kem dưỡng, sữa rửa mặt, son, nước hoa, dầu gội, body lotion.

Gợi ý an toàn: chọn sản phẩm Fragrance-free.

⭐ 2. Cồn khô (Alcohol Denat, Ethanol, SD Alcohol)

Cồn được dùng để tạo cảm giác khô thoáng hoặc giúp hoạt chất thẩm thấu.

Vấn đề:

• Làm khô da

• Gây bong tróc

• Phá vỡ hàng rào bảo vệ da

• Gây mẩn đỏ ở da nhạy cảm

Lưu ý: kiểu “Alcohol Denat” dễ gây kích ứng hơn “Cetearyl Alcohol” (loại an toàn).

⭐ 3. Paraben

Là chất bảo quản phổ biến: Methylparaben, Propylparaben, Butylparaben…

Gây ra:

• Dị ứng da

• Hồng ban

• Ngứa, sưng nhẹ

Dù tỷ lệ dị ứng thấp nhưng da nhạy cảm – da trẻ em vẫn nên tránh.

⭐ 4. Formaldehyde & chất giải phóng Formaldehyde

Có trong một số sản phẩm chăm sóc da, sơn móng tay, dầu gội.

Tên thường gặp:

• DMDM Hydantoin

• Imidazolidinyl Urea

• Quaternium-15

• Diazolidinyl Urea

Tác hại:

• Gây viêm da tiếp xúc dị ứng

• Ngứa, mẩn đỏ dai dẳng

• Kích ứng vùng cổ, mặt, mí mắt

⭐ 5. Sulfate (SLS – SLES)

Thường có trong sữa rửa mặt, dầu gội, sữa tắm.

Tác dụng mạnh → tẩy rửa mạnh → gây kích ứng.

Tác hại:

• Khô da

• Ngứa

• Viêm da do hàng rào da bị bào mòn

Với da nhạy cảm nên chọn sản phẩm không chứa SLS/SLES.

⭐ 6. Tinh dầu (Essential Oils)

Mặc dù là thành phần “tự nhiên”, nhưng tinh dầu có thể:

• Gây kích ứng mạnh

• Gây bỏng nhẹ khi dùng nồng độ cao

• Tăng nguy cơ bắt nắng

Dễ gây viêm da: Tea tree oil, Lavender, Peppermint, Citrus oil…

⭐ 7. AHA/BHA nồng độ cao

Các acid phổ biến: Glycolic Acid, Lactic Acid, Salicylic Acid.

Nếu dùng quá liều hoặc da không phù hợp:

Gây ra:

• Châm chích mạnh

• Đỏ da

• Mikroburn (bỏng nhẹ)

• Viêm da kích ứng

Lưu ý: người mới bắt đầu nên dùng nồng độ thấp.

⭐ 8. Retinoids (Retinol, Tretinoin, Adapalene)

Hoạt chất trị mụn – chống lão hóa mạnh, nhưng rất dễ gây viêm da nếu:

• Dùng liều cao

• Dùng hàng ngày khi mới bắt đầu

• Kết hợp acid hoặc benzoyl peroxide

Biểu hiện kích ứng retinol:

• Đỏ da

• Bong tróc

• Stinging (rát)

• Tăng nhạy cảm ánh sáng

⭐ 9. Oxybenzone & Avobenzone (trong kem chống nắng hóa học)

Một số chất chống nắng hóa học có khả năng gây viêm da.

Dễ gây:

• Ngứa

• Mẩn đỏ

• Sưng

• Chảy nước mắt nếu bôi gần mắt

Da nhạy cảm nên chọn kem chống nắng vật lý (ZnO, TiO₂).

⭐ 10. Nickel (trong dụng cụ makeup, kim loại, mỹ phẩm màu)

Nickel có thể xuất hiện trong:

• Cọ makeup

• Eyeliner

• Mascara

• Phấn mắt

• Sản phẩm trang điểm giá rẻ

Tác hại:
→ Dị ứng tiếp xúc mạnh, đặc biệt vùng mí mắt.

⭐ 11. (Bonus) Benzoyl Peroxide – chất trị mụn gây kích ứng cao

Mặc dù hiệu quả trị mụn mạnh, nhưng dễ gây:

• Khô rát

• Ngứa

• Bong tróc

• Đỏ da

Người mới dùng nên 1–2 lần/tuần, nồng độ 2.5%.

LÀM SAO ĐỂ TRÁNH VIÊM DA DO MỸ PHẨM?

✔ Đọc kỹ bảng thành phần (INCI).
✔ Test thử 24–48h trước khi dùng lên mặt.
✔ Tránh dùng nhiều sản phẩm mới cùng lúc.
✔ Giảm tối đa hương liệu & chất bảo quản mạnh nếu da nhạy cảm.
✔ Dùng nồng độ thấp trước – tăng dần.
✔ Tránh mua mỹ phẩm trôi nổi, kem trộn, hàng không rõ nguồn gốc.

KẾT LUẬN

Không phải thành phần nào cũng xấu, nhưng tùy cơ địa, chúng có thể gây viêm da nếu không biết cách dùng.
Hiểu rõ các thành phần trên sẽ giúp bạn chọn mỹ phẩm an toàn – phù hợp – hạn chế kích ứng, bảo vệ làn da khỏe mạnh lâu dài.