Nhiều bố mẹ lo lắng khi thấy bé hay vặn mình, rướn người, ưỡn lưng, đỏ mặt khi ngủ, đặc biệt trong những tháng đầu đời. Đây có thể là phản xạ sinh lý bình thường, nhưng đôi khi lại là dấu hiệu cho thấy bé khó chịu, thiếu chất hoặc gặp vấn đề tiêu hóa.

Vậy bé vặn mình khi ngủ có nguy hiểm không? Nguyên nhân do đâu? Khi nào cha mẹ cần đưa bé đi khám?
Bài viết sau sẽ giải thích đầy đủ theo đúng góc nhìn chuyên môn.

1. Bé vặn mình khi ngủ có bình thường không?

Ở trẻ sơ sinh, hệ thần kinh và tiêu hóa chưa hoàn thiện nên bé vặn mình – rướn người – xoay người khi ngủ là hiện tượng phổ biến.

👉 Nếu bé vặn mình nhẹ, vẫn bú tốt, tăng cân đều, ngủ lại ngay → đa phần là bình thường.

👉 Nếu bé vặn mình nhiều, kèm khó ngủ, giật mình, đổ mồ hôi trộm, lười bú → cần kiểm tra vì có thể bé đang thiếu chất hoặc khó chịu.

2. 7 nguyên nhân khiến bé hay vặn mình khi ngủ

1. Bé đang trong phản xạ sinh lý bình thường

Trong 3 tháng đầu, bé có các phản xạ tự nhiên:

• Moro (giật mình)

• Rướn người

• Vặn mình
  → Đây là dấu hiệu hệ thần kinh đang phát triển.

2. Bé bị đầy hơi – trào ngược dạ dày

Tiêu hóa chưa ổn định khiến bé:

• Ục sữa

• Ợ hơi khó

• Buồn nôn

• Vặn mình khi nằm xuống
  → Trào ngược là nguyên nhân rất phổ biến ở trẻ 0–4 tháng.

3. Tã ẩm, nhiệt độ phòng không phù hợp

Bé dễ khó chịu khi:

• Tã đầy

• Quần áo chật

• Nhiệt độ phòng quá nóng ( > 27°C )

• Quá lạnh ( < 23°C )

→ Cơ thể khó chịu khiến bé xoay người và vặn mình để tìm tư thế dễ chịu hơn.

4. Bé thiếu canxi hoặc vitamin D

Một trong những nguyên nhân thường gặp là thiếu canxi, biểu hiện:

• Vặn mình, ngủ không sâu

• Giật mình nhiều

• Ra mồ hôi trộm

• Tóc rụng vành khăn

• Chậm mọc răng
  → Thiếu canxi – vitamin D làm hệ thần kinh cơ bị kích thích, gây vặn mình.

5. Bé bị ngứa da, hăm tã hoặc viêm da cơ địa

Da nhạy cảm khiến bé:

• Cọ người

• Quẫy đạp

• Vặn mình liên tục
  → Đây là nguyên nhân hay gặp nhưng dễ bị bỏ qua.

6. Bé đói hoặc bú quá no

• Đói: bé trằn trọc, xoay người tìm ti

• No quá: bé khó chịu, căng bụng → vặn mình để giảm khó chịu

7. Bé thiếu giấc và đang ngủ chập chờn

Giấc ngủ không sâu khiến bé:

• Dễ giật mình

• Vặn vẹo người

• Rướn người liên tục

Nguyên nhân: ngủ muộn, môi trường ồn, thay đổi sinh hoạt.

3. Bé vặn mình có nguy hiểm không?

Phần lớn trẻ sẽ hết vặn mình sau 2–3 tháng khi hệ thần kinh ổn định.
Tuy nhiên, cha mẹ cần chú ý nếu bé có các dấu hiệu sau:

❗ Cảnh báo cần xử lý sớm

• Bé vặn mình nhiều, mặt đỏ, khóc thét

• Ngủ không sâu, hay thức giấc

• Bú kém, chậm tăng cân

• Ra nhiều mồ hôi đầu khi ngủ

• Ợ trớ liên tục

• Tóe phân, đầy bụng

→ Đây có thể là dấu hiệu thiếu canxi, trào ngược hoặc viêm da, cần theo dõi và can thiệp.

4. 7 cách giúp bé giảm vặn mình khi ngủ (hiệu quả & an toàn)

1. Chỉnh lại tư thế nằm đúng

• Nằm ngửa là tư thế an toàn nhất

• Không kê gối cao

• Giữ vùng cổ – lưng thẳng

2. Massage bụng và vỗ ợ hơi sau mỗi cữ bú

Giúp bé giảm trào ngược, bớt khó chịu.

Massage theo chiều kim đồng hồ quanh rốn 5–10 phút trước ngủ.

3. Điều chỉnh môi trường ngủ

• Nhiệt độ lý tưởng: 24–26°C

• Ánh sáng dịu

• Không ồn

• Ga giường mềm, thoáng

4. Bổ sung vitamin D và tắm nắng cho bé

Giúp bé hấp thu canxi tốt hơn → giảm vặn mình, ngủ sâu hơn.

5. Theo dõi dinh dưỡng – tránh bú quá no

• Bú vừa phải, chia nhỏ cữ

• Không cho bé nằm ngay sau khi bú

• Với mẹ cho bú bình: kiểm tra đầu ti, tốc độ dòng sữa

6. Chăm sóc da cho bé

• Giữ vùng tã khô thoáng

• Bôi kem chống hăm

• Tắm bằng sữa tắm dành cho da nhạy cảm

7. Thiết lập routine ngủ

• Tắm – massage – bú – ngủ

• Cho bé ngủ trước 21h để vào giấc sâu nhất

5. Khi nào cần đưa trẻ đi khám?

Cha mẹ nên cho bé đi khám nếu:

• Bé vặn mình kéo dài > 3 tuần

• Bé kèm sốt, nôn trớ, bỏ bú

• Bé chậm tăng cân, ngủ ít

• Bé khóc thét khi vặn mình

Điều này giúp loại trừ các vấn đề tiêu hóa hoặc thiếu vi chất.

Kết luận: Bé vặn mình thường là bình thường, nhưng cần quan sát

• 70% trường hợp vặn mình ở trẻ sơ sinh là sinh lý bình thường

• Tuy nhiên, nếu bé vặn mình kèm khó ngủ – đổ mồ hôi – bú kém, có thể là dấu hiệu thiếu canxi, trào ngược hoặc khó chịu

• Cha mẹ cần quan sát và điều chỉnh môi trường, dinh dưỡng, giấc ngủ để bé thoải mái hơn