Sổ mũi là một trình trạng gặp thường xuyên ở trẻ em. Có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ bị sổ mũi. Vậy đâu là nguyên nhân và cách điều trị khi trẻ bị sổ mũi?

1. Nguyên nhân trẻ bị sổ mũi

Giao mùa là thời điểm trẻ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp nhất như nghẹt mũi, sổ mũi.

1.1. Không khí khô

Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến trẻ bị sổ mũi do niêm mạc mũi trẻ rất nhạy cảm với không khí khô. Không khí khô làm khô chất tiết mũi của trẻ. Khi bị sổ mũi do không khí khô, trẻ chỉ xuất hiện triệu chứng hay khịt khịt nhưng không sổ mũi.

Bố mẹ không nên lo lắng vì có thể điều trị tại nhà cho trẻ như sử dụng thuốc xịt mũi có chứa muối sinh lý hoặc tăng độ ẩm trong phòng cho bé bằng cách dùng máy bốc hơi nước.

1.2. Chất gây dị ứng

Như đã nói, niêm mạc mũi trẻ rất nhạy cảm, đặc biệt với gió, bụi, khói hóa học, khói thuốc lá và sữa (được đưa lên mũi khi bé bị ọc sữa)... gây ra tình trạng sổ mũi. Khi niêm mạc mũi của trẻ bị kích ứng, sẽ gây ra các triệu chứng như: thở ồn ào, chảy nước mũi trong, hắt hơi.... Với trường hợp này, bố mẹ có thể dùng nước muối sinh lý để xử lý.

Khói thuốc dễ làm kích ứng niêm mạc mũi gây dị ứng ở trẻ nhỏ

1.3. Cảm lạnh và cúm

Trẻ em rất dễ bị cảm lạnh và cúm, do hệ miễn dịch chưa trưởng thành. Đây là cơ hội để các loại virus xâm nhập vào cơ thể, một số trong đó có thể lây truyền từ người sang người qua không khí, nhưng phần lớn lây truyền từ tiếp xúc tay-mũi. Nhiều trường hợp, cảm lạnh có thể dẫn đến nhiễm khuẩn thứ phát như viêm tai giữa hoặc viêm xoang...

Khi bị cảm cúm, trẻ sẽ xuất hiện các triệu chứng như: nhức đầu, sốt, đau cơ, nhức mỏi toàn thân, chán ăn và mệt mỏi. Các dấu hiệu trẻ sơ sinh sổ mũi do cảm lạnh và cúm là: chảy nước mũi trong, ho, sốt, khàn giọng, đau đầu, đau khớp, đau cơ hoặc đau họng.

1.4. Dị ứng

Các loại phấn hoa, nấm mốc, lông tóc thú nuôi, côn trùng cắn, bụi nhà, chất gây dị ứng chứa ở trong sữa , thực phẩm hoặc thuốc men... rất dễ gây dị ứng, đặc biệt với trẻ nhạy cảm. Nếu các triệu chứng không được điều trị có thể kéo dài hàng tuần hoặc thậm chí vài tháng.

1.5. Amygdales hoặc VA sưng to

Amygdales hoặc VA giúp cơ thể phòng chống nhiễm trùng bằng cách lọc vi khuẩn và virus xâm nhập qua mũi và cổ họng và sản sinh kháng thể để giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Amygdales hoặc VA sưng to có thể gây sổ mũi. Những triệu chứng trẻ sổ mũi do Amygdales hoặc VA sưng to như: bị nghẹt mũi, thở ồn ào, ngáy khi ngủ, thậm chí là trong khi ngủ, trẻ có thể ngừng thở trong vài giây. Amygdales hoặc VA sưng to có thể gây viêm tai giữa.

Một trong những phương pháp để điều trị sổ mũi do Amygdales hoặc VA sưng to phẫu thuật loại bỏ chúng.

Trẻ ngủ ngáy có thể là do Amygdales hoặc VA sưng to

1.6. Dị vật ở mũi

Dị vật ở mũi là một vấn đề rất nghiêm trọng đối với trẻ nhỏ, nếu bố mẹ không sớm phát hiện sẽ gây nguy hiểm cho tính mạng của trẻ. Dị vật đó có thể là: hạt, đậu khô, bỏng ngô, nút áo, viên bi, giấy, sỏi, đồ chơi bằng nhựa, cao su xốp hoặc pin nhỏ vào mũi.

Các dấu hiệu trẻ sổ mũi cho thấy đã có dị vật trong mũi là: thở ồn ào, nước mũi chảy ra có màu xanh lá cây hoặc vàng, đôi khi kèm máu, mũi có thể sưng lên và gây đau.

Để giúp bé thở lại bình thường, mẹ hãy loại bỏ dị vật đó, khuyến khích bé khịt mũi nhiều lần. Trong trường hợp, dị vật có kích thước lớn, hãy đưa bé đến bệnh viện nhờ bác sĩ loại bỏ dị vật, tránh gây tổn thương đến mũi.

Dù trẻ bị sổ mũi do bất cứ nguyên nhân nào, bố mẹ cũng không nên chủ quan. Hãy đến bé đến ngay các cơ sở y tế, bệnh viện khi trẻ gặp các triệu chứng sau:

• Trẻ sổ mũi kèm sốt cao
• nôn ói, khóc không ngừng...
• Nghi ngờ dị vật lọt vào mũi
• Có triệu chứng sổ mũi do dị ứng

2. Các phương pháp điều trị trẻ bị sổ mũi tại nhà

Phần lớn, trẻ em bị sổ mũi là do cảm cúm, cảm lạnh và có thể điều trị tại nhà như vệ sinh sạch sẽ cho bé, giữ ấm cơ thể. Dưới đây là một số cách, bố mẹ có thể điều trị cho trẻ bị sổ mũi tại nhà:

• Nước muối sinh lý: Nước muối sinh lý vô cùng an toàn, với những trẻ chưa biết xì mũi có thể dùng dụng cụ hút mũi. Chỉ cần dùng 1 - 2 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mũi của trẻ, sau đó lấy dụng cụ hút chất nhầy ở mỗi bên mũi cho trẻ. Lưu ý cho trẻ nằm nghiêng để tránh bé bị sặc.
• Uống nhiều nước, sữa, nước trái cây, soup hoặc thức ăn dạng lỏng để dịch mũi lỏng hơn và dễ làm sạch là điều mẹ nên làm cho trẻ. Đồ ăn có nhiều dầu mỡ và chất béo cần được hạn chế tối đa.

Sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi cho trẻ rất an toàn

• Nấu nước gừng ấm lên để tắm: Nước gừng ấm làm lỏng dịch mũi, bé sẽ dễ xì ra hoặc mẹ cũng dễ làm sạch bằng dụng cụ hút mũi hơn.
• Massage mũi: giúp trẻ dễ chịu hơn khi bị sổ mũi, nghẹt mũi.
• Nằm cao đầu khi ngủ: giúp ngăn nước mũi chảy ngược vào trong gây ngạt mũi, thay vào đó nước mũi sẽ chảy ra ngoài giúp bé dễ chịu hơn.

Khoa nhi tại hệ thống Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ tiếp nhận và thăm khám các bệnh lý mà trẻ sơ sinh cũng như trẻ nhỏ dễ mắc phải: Sốt virus, sốt vi khuẩn, viêm tai giữa, viêm phổi ở trẻ,....Với trang thiết bị hiện đại, không gian vô trùng, giảm thiểu tối đa tác động cũng như nguy cơ lây lan bệnh. Cùng với đó là sự tận tâm từ các bác sĩ giàu kinh nghiệm chuyên môn với các bệnh nhi, giúp việc thăm khám không còn là nỗi trăn trở của các bậc cha mẹ.