Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) là một trong những vấn đề tiêu hóa phổ biến hiện nay, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời. Bệnh không chỉ gây ra những triệu chứng khó chịu như ợ hơi, ợ nóng mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm, loét hoặc thậm chí là ung thư thực quản.
Cùng tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản qua bài viết sau.
1. Bệnh Trào Ngược Dạ Dày – Thực Quản Là Gì?
Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) là tình trạng dịch vị (bao gồm axit, pepsin hoặc dịch mật) trong dạ dày trào ngược lên thực quản. Do có tính axit mạnh, dịch này có thể gây tổn thương niêm mạc thực quản, dẫn đến viêm, đau hoặc các triệu chứng tiêu hóa kéo dài.
Trong hầu hết các trường hợp nhẹ, bệnh có thể được kiểm soát bằng cách thay đổi lối sống và dùng thuốc không kê đơn. Tuy nhiên, những trường hợp nặng hơn có thể cần dùng thuốc đặc trị hoặc can thiệp ngoại khoa.
2. Nguyên Nhân Gây Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản
Nguyên nhân chính là do cơ vòng dưới thực quản – bộ phận ngăn axit trào ngược – bị yếu hoặc giãn bất thường.
Một số yếu tố nguy cơ bao gồm:
-
Béo phì, thừa cân
-
Thoát vị hoành
-
Mang thai
-
Hút thuốc lá
-
Bệnh tiểu đường, hen suyễn
-
Rối loạn mô liên kết (như xơ cứng bì)
-
Stress kéo dài hoặc ăn uống thiếu điều độ
3. Triệu Chứng Cảnh Báo Bệnh Trào Ngược
Trào ngược dạ dày thường gây ra các triệu chứng sau:
-
Ợ nóng, ợ chua: Cảm giác nóng rát ở ngực lan lên họng, vị chua trong miệng.
-
Khó nuốt, cảm giác vướng ở cổ họng
-
Buồn nôn, nôn sau ăn
-
Đau tức ngực, ho kéo dài không rõ nguyên nhân
-
Giấc ngủ bị gián đoạn do triệu chứng xuất hiện vào ban đêm
Hãy đi khám bác sĩ nếu triệu chứng xảy ra thường xuyên hoặc kéo dài trên 2 tuần dù đã dùng thuốc dạ dày.
4. Biến Chứng Nguy Hiểm Của Bệnh
Nếu không điều trị, GERD có thể dẫn đến:
-
Viêm thực quản mãn tính
-
Hẹp thực quản: Do mô sẹo hình thành khiến khó nuốt.
-
Loét thực quản: Dễ gây chảy máu, đau dữ dội.
-
Thực quản Barrett: Biến đổi tiền ung thư của niêm mạc thực quản.
-
Ung thư thực quản: Hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao nếu không phát hiện sớm.
5. Cách Chẩn Đoán Bệnh Trào Ngược
Để xác định bệnh chính xác, bác sĩ có thể chỉ định:
-
Nội soi tiêu hóa trên: Đánh giá mức độ tổn thương thực quản.
-
Đo pH thực quản 24h: Ghi nhận mức độ axit trào ngược.
-
Chụp X-quang có uống bari
-
Đo áp lực thực quản (manometry)
6. Điều Trị Trào Ngược Dạ Dày – Thực Quản
6.1. Dùng thuốc không kê đơn:
-
Thuốc kháng axit: Như Mylanta, Maalox
-
Thuốc giảm tiết axit: Ranitidine, Famotidine
-
Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Omeprazole, Esomeprazole – tác dụng mạnh hơn và giúp lành vết viêm.
6.2. Thuốc kê đơn:
-
PPI liều cao hơn
-
Thuốc tăng cường co bóp thực quản: Giảm trào ngược nhưng có thể gây mệt mỏi, lú lẫn.
6.3. Phẫu thuật (khi thuốc không hiệu quả):
-
Nội soi khâu thắt cơ vòng thực quản
-
Đặt vòng Linx nam châm: Hạn chế trào ngược mà vẫn cho thức ăn đi qua.
7. Thời Điểm Bệnh Dễ Tái Phát
Trào ngược thường nặng hơn vào mùa lạnh do:
-
Niêm mạc mỏng hơn, dễ kích ứng
-
Axit dịch vị tiết nhiều hơn
-
Chế độ ăn mùa đông (nhiều rượu, cay, nóng) dễ gây hại dạ dày
8. Phòng Ngừa Bệnh Trào Ngược Dạ Dày
Hãy áp dụng các biện pháp sau:
-
Duy trì cân nặng lý tưởng
-
Tránh thức ăn kích thích: Đồ chiên xào, rượu, cà phê, socola, hành, tỏi, bạc hà…
-
Ăn uống khoa học: Chia nhỏ bữa ăn, không nằm ngay sau ăn
-
Không hút thuốc
-
Nâng cao đầu giường nếu ợ nóng về đêm
Kết Luận
Trào ngược dạ dày – thực quản là bệnh lý phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm và áp dụng đúng phương pháp. Hãy lắng nghe cơ thể, đi khám khi có dấu hiệu bất thường và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ hệ tiêu hóa khỏe mạnh mỗi ngày.
Nếu bạn hoặc người thân đang gặp triệu chứng của trào ngược dạ dày, hãy đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đừng để bệnh kéo dài gây biến chứng nghiêm trọng!
Để lại một bình luận