Da đầu ngứa, bong vảy, nhiều gàu hoặc đỏ rát là những dấu hiệu phổ biến nhưng có thể đến từ 3 bệnh lý khác nhau: nấm da đầu, gàu thông thường và viêm da tiết bã.
Nhầm lẫn giữa các tình trạng này khiến việc điều trị không hiệu quả, kéo dài dai dẳng nhiều tháng.

Bài viết dưới đây giúp bạn phân biệt chính xác từng bệnh, từ đó chọn đúng phương pháp xử lý.

⭐ 1. GÀU LÀ GÌ?

Gàu là tình trạng bong vảy da đầu mức độ nhẹ, xảy ra do tốc độ thay da quá nhanh. Đây là bệnh không nhiễm nấm, không lây và thường không gây rụng tóc.

Dấu hiệu nhận biết gàu thông thường

• Vảy khô, mỏng, bay như bụi trắng

• Ít hoặc không có mảng đỏ

• Ngứa nhẹ

• Tóc vẫn chắc khỏe

• Thường tăng khi trời lạnh, stress, thay đổi dầu gội

Nguyên nhân gây gàu

• Da đầu khô

• Dị ứng sản phẩm tóc

• Dầu gội không phù hợp

• Tâm lý căng thẳng

• Tần suất gội đầu không hợp lý

➡ Gàu dễ cải thiện chỉ với việc thay đổi dầu gội, chăm sóc đúng cách.

⭐ 2. NẤM DA ĐẦU LÀ GÌ?

Nấm da đầu là tình trạng nhiễm nấm Dermatophytes hoặc Malassezia, gây viêm và tổn thương da đầu.
Đây là bệnh có lây và cần điều trị bằng thuốc kháng nấm.

Dấu hiệu nhận biết nấm da đầu

• Ngứa dữ dội, ngứa nhiều hơn khi đổ mồ hôi

• Vảy dày, bám mảng, có thể ẩm

• Xuất hiện mảng đỏ hoặc sần

• Tóc rụng thành từng đám, mọc lại chậm

• Có thể có mùi khó chịu

• Da đầu đau khi gãi

Điểm đặc trưng giúp phân biệt

➡ Rụng tóc từng mảng là dấu hiệu gần như chắc chắn của nấm da đầu.
➡ Nấm da đầu lây qua lược, mũ, khăn, gối.

⭐ 3. VIÊM DA TIẾT BÃ (SEBORRHEIC DERMATITIS)

Viêm da tiết bã là bệnh da liễu mạn tính do Malassezia tăng sinh, kết hợp với tăng tiết dầu và rối loạn miễn dịch da.
Bệnh không gây rụng tóc từng mảng nhưng dễ tái phát.

Dấu hiệu nhận biết

• Mảng da đỏ rõ rệt

• Vảy vàng nhờn, bết dính

• Ngứa từ nhẹ đến nhiều

• Da đầu đổ dầu nhiều

• Thường lan đến: chân mày, cánh mũi, tai

Điểm đặc trưng giúp phân biệt

➡ Vảy màu vàng – nhờn – dính đặc trưng của viêm da tiết bã.
➡ Bệnh thường tái phát theo mùa, khi stress hoặc khi sức đề kháng giảm.

⭐ 4. Bảng phân biệt nhanh: Nấm da đầu – Gàu – Viêm da tiết bã

⭐ 5. Điều trị từng bệnh như thế nào?

✔ 5.1. Điều trị gàu

• Dùng dầu gội chống gàu: Zinc Pyrithione, Salicylic acid

• Gội 2–3 lần/tuần

• Tránh gãi mạnh, tránh nước nóng

➡ Thường cải thiện sau 1–2 tuần.

✔ 5.2. Điều trị nấm da đầu

Dầu gội kháng nấm:

• Ketoconazole 2%

• Selenium sulfide

• Ciclopirox

Thuốc bôi / thuốc uống kháng nấm:

• Terbinafine

• Fluconazole

• Itraconazole

➡ Dùng 4–8 tuần tùy mức độ.
➡ Không điều trị tự phát khi rụng tóc mảng – cần khám bác sĩ.

✔ 5.3. Điều trị viêm da tiết bã

Dầu gội giảm viêm – kháng nấm:

• Ketoconazole

• Ciclopirox

• Zinc pyrithione

Thuốc bôi giảm viêm:

• Hydrocortisone (ngắn hạn)

• Tacrolimus / Pimecrolimus (dùng lâu dài)

➡ Đây là bệnh mạn tính, cần chăm sóc đúng để tránh tái phát.

⭐ 6. Khi nào cần đi khám da liễu?

Bạn nên đến bệnh viện khi:

• Da đầu đỏ – bong vảy nhiều

• Rụng tóc bất thường

• Ngứa kéo dài hơn 2 tuần

• Có mủ, dịch vàng, mùi hôi

• Dùng dầu gội nhưng không cải thiện

• Trẻ em bị ngứa, rụng tóc

Điều trị đúng bệnh càng sớm càng giúp da đầu phục hồi nhanh và hạn chế tái phát.

⭐ KẾT LUẬN

Việc phân biệt nấm da đầu – gàu – viêm da tiết bã rất quan trọng để điều trị đúng hướng.

• Gàu: nhẹ, không lây, dễ điều trị

• Nấm da đầu: ngứa nhiều, rụng tóc mảng, có lây

• Viêm da tiết bã: đỏ – vảy vàng nhờn – dễ tái phát

Nhận biết đúng tình trạng giúp bạn lựa chọn phương pháp phù hợp và tránh điều trị sai khiến bệnh dai dẳng.